Wanneer we Brett Gurewitz begin juli spreken bevindt hij zich bepaald in een schizofrene situatie. Hij is op dat moment  zowel gitarist van Bad Religion als platenbaas van het label Epitaph. En dat geeft -- zo zal blijken -- onoverkomelijke problemen. Maar daarvan hebben wij  op dat moment  nog geen weet. Wij weten alleen dat Bad Religion Epitaph heeft verlaten, of liever, verruild voor Sony. Tegelijkertijd is Epitaph ineens het nieuwe upcoming label in de USA. En vult momenteel via bands als Offspring, NOFX en Pennywise al punkend het gat op dat de grunge heeft laten vallen.

     We zitten tegenover Gitarist Gurewitz, een lijzige prater en cynicus met dikke brilleglazen. Het is grappig om op te merken hoe hij telkens van rol verandert. Het bandlid Gurewitz zegt: 'Bad Religion is weg bij Epitaph omdat de baas van Epitaph een grote klootzak is.'

     En de platenbaas Gurewitz meent: 'Het valt me nog steeds zwaar om objectief te kunnen zeggen dat het beter was voor Bad Religion om weg te gaan.'

     Met deze twee uitspraken in de hand kan de slimme lezer al vermoeden hoe dit verhaal -- anderhalve maand later -- af zal lopen.

 

     Wat eraan voorafging: Bad Religion groeide eind jaren tachtig uit tot een ware independent-reus. De band werd het boegbeeld van alles wat punkrock was, is en waarschijnlijk altijd wel zal blijven. Vanuit L.A. ontwikkelden ze gedurende vijftien jaar (en zeven albums) een status vergelijkbaar met andere Amerikaanse punkgrootheden als Ramones, Dead Kennedys en Black Flag. 1994 is het jaar waarin de groep -- eindelijk -- een gooi meent te moeten doen naar major succes. Een enkele punkpurist zal mopperen dat Bad Religion haar onafhankeIijkheid verkwanselt door in zee te gaan met Sony, maar er is toch ook geen enkele voetballer die zijn hele carrière bij Heerenveen blijft spelen als Ajax wekelijks aan de telefoon hangt. Vraag is echter of de overstap naar Sony hiervoor wel nodig was. Want Bad Religion had z'n kont nog niet gekeerd of Epitaph verkocht maar liefst 1 miljoen CD's van Offspring. En lijkt nog veel meer geld te gaan maken, Want heel jong, blank Amerika is momenteel in de ban van de zogenaamde Second Wave Of Punkrock.

     
     Mr. Brett, zoals hij zich een poosje noemde, was begin juli in Amsterdam om de nieuwe Bad Religion-CD Stranger Than Fiction te promoten en het eerste Europese Epitaph-kantoor te openen. Een paar jaar geleden riep hij nog dat geen enkele platenmaatschappij zoveel Bad Religion-platen kon verkopen als Epitaph. En wij met onze stomme kop nog vragen of hij daar nu anders over dacht. Wisten wij veel ...

     Brett: 'lk vraag nog steeds af of Sony meer Bad Religion-platen zal gaan verkopen. Al hoop ik dat natuurlijk wel. Was het dan een vergissing om bij Sony te tekenen? Misschien. Betekent het het einde van de wereld? Zeker niet.'

     Waarom zijn ze dan in godsnaam toch naar Sony gegaan? De man die twee petten zwaar op zijn kop voelt drukken antwoordt in zekere zin diplo-matiek maar -- achteraf gezien -- ook onthullend: 'Bad Religion en Epitaph zijn de twee belangrijkste dingen in mijn leven. En beide zijn de laatste jaren explosief gegroeid. Ik kon ze niet allebei even veel aandacht meer geven. Wilden ze op een natuurlijke manier door kunnen groeien, dan moest ik ze loskoppelen. Ik kwarn door dat zaken doen tijd te kort om songs te schrijven. Jullie vinden Recipe For Hate [de vorige Bad Religion-CD] een mindere plaat? Nou, dan snap je nu waardoor dat kwam. Maar ik moet erbij zeggen: de band heeft democratisch besloten om naar een major te gaan. Daar zouden we meer kans hebben op een gouden plaat. Ik dacht altijd dat dat toch wel zou lukken. Maar de andere bandleden hadden er minder vertrouwen in. Toch gek. Want nu blijkt met Offspring dat een Epitaph-band zelfs platina kan halen.'

 

     Brett 'Devil' Gurewitz is dé man om een verklarig te kunnen geven voor het explosieve succes van eigentijdse punkgroepen als Offspring en Green Day. Hij stond er met zijn neus bovenop toen het gebeurde: Toen Green Day de Amerikaanse Top 10 binnenkwam met Longview dacht ik dat dat kwam door de macht van de grote platenmaatschappijen. Waarom kon Green Day op Warner wel een hit scoren met poppy punkrock, terwijl dat ons met Epitaph-bands nooit gelukt was? Toen hoorde ik het nieuwe album van Offspring en meende een hit te herkennen. Maar ik had geen macht. Nou ja, wel in de punkgemeenschap maar niet in de grote mensen-wereld. Toch heb ik wat CD-singles van Offspring laten persen en die naar diverse radiostations gestuurd. En ze begonnen 'm te draaien. Iedereen begon 'm te draaien. Ongelooflijk. Op dit moment is Come Out And Play de meest gedraaide modern commercial song. Boven Green Day, Soundgarden en de hele klerezooi. De vraag is natuurlijk: Hoe kan dat nou ineens? Ik denk dat het iets met Epitaph te maken heeft. Met de manier waarop wij onze artiesten hebben begeleid. In een tijd van vijf jaar hebben we ervoor gezorgd dat platen van Bad Religion, NOFX en Penntwise in zo'n beetje iedere winkel te koop zijn. De radio deed tot voor kort helemaal niets met ons materiaal. maar de concerten van de bands vonden vaak wel plaats in zalen voor vierduizend mensen. Ze gingen zeker niet onopgemerkt voorbij . Het bubbelde dus al een tijdje. De doorbraak zat er gewoon aan te komen. Green Day heeft uiteindelijk de deur geopend. Daar was een grote platenmaatschappij voor nodig. Maar Epitaph heeft al het materiaal in voorraad om de volgende hits te leveren. Mainstream kids kopen nu ineens het Offspring-album en horen voor het eerst van hun leven van die pijlsnelle catchy popsongs. Dat maakt ze rijp voor de rest van ons materiaal. En ze zullen heus niet alles zo goed vinden. Maar iedereen weet inmiddels wel dat er een Epitaph-sound is. Net zoals er vroeger ook een Motown-sound was. Come Out And Play is meer dan zomaar een toevallig hitje. Het succes van dat nummer is onlosmakelijk verbonden met wat ik altijd maar de silent youth culture noem. Een cultuur van mensen tussen de vijftien en de twintig die hetzelfde gedachtengoed delen over vrijheid, mode en muziek.'

 

     Deze door Brett genoemde 'stille jeugdcultuur' kennen we in Nederland ook. Het betreft dan jongeren die Nirvana nog wel zagen zitten, de schurft hebben aan house, maar niet zo stom waren om te 'vergrunzen'. Jaar in jaar uit zag je ze steeds massaler komen naar concerten van Bad Religion, NOFX en Pennywise. Hun tijd lijkt gekomen. Hardcore is de laatste jaren explosief gegroeid. Wat je echter ziet is dat al die zogenaamde grunsj-groepen een overdosis metal hebben ingenomen. Bovengenoemde bands doen dat niet. Daarmee vormen zij het perfecte antwoord op

derderangs Nirvana-volgers die er geen reet van hebben begrepen. Ook Stranger Than Fiction, het nieuwe Bad Religion-album, moet niets hebben van metal. De plaat is hard zat natuurlijk maar tegelijkertijd poppier dan ooit.

     Brett: 'Ik hou niet van metal. Nooit gedaan. Nou ja, een enkel nummer daargelaten. Ik hou van pop,.Van de Beatles tot Nirvana. En niet van Uriah Heep tot Pearl Jam. De kunst van het songschrijven, daar gaat het mij om. Een boodschap, een hook, een melodie. Meer niet. Geen onzin er omheen of op de voorgrond tredende uitsloverij. Alles in dienst van de song.'

     Maar hun songs gaan op een gegeven moment wel heel erg veel op elkaar lijken. Jello Biafra zei laatst over Bad Religion dat punkrock volgens hen betekent dat je steeds dezelfde plaat moet maken om er steenrijk van te worden. Hij vindt dat hypocriet.

     Gurerwitz: 'lk mag Jello wel. Het is makkelijk om zoiets te zeggen. Iedereen is hypocriet. Er zijn zoveel meningen over kunst. Sommige artiesten vinden zichzelf ieder jaar opnieuw uit. David Bowie bijvoorbeeld. Had altijd een ander geluid. De Ramones daarentegen hebben een heel herkenbare sound. Is de één daarom beter dan de ander? Zijn de Ramones hypocriet omdat ze vasthielden aan een sound die hen beviel? Of is Bowie hypocriet omdat hij zijn geluid ieder jaar veranderde?'

     Was Brett super-hypocriet toen hij ons anderhalve maand geleden deze uitspraken voorschotelde? In ieder geval moet hij toen al hebben zitten broeden op zijn volgende moves. Op 20 augustus kwam Bad Religion in Keulen aan voor een eenmalig Europees optreden. Het eerste dat Brett bij die gelegenheid zei was: 'lk zit niet meer in Bad Religion.' Brett bleek vervangen door Brian Baker (ex-Down By Law en Minor Threat). Als reden voor zijn vertrek gaf Brett aan te zeer door zijn Epitaph-zaken in beslag te worden genomen. Offspring kwam die week in Amerika de Billboard-Top 10 binnen.